Gluais Téarmaí
Dúnta10 Sam, 2023, 10:00 - 22 Nol, 2023, 16:00
Gluais Téarmaí
| Téarma | Cur Síos |
|---|---|
| Fardal Astaíochtaí Bonnlíne (BEI) | Suim agus catagóiriú na n-astaíochtaí gás ceaptha teasa iomlána a cuireadh san áireamh i mbliain ar leith. Is í seo an bhliain ina ndéantar comparáid idir an dul chun cinn a dhéanfar amach anseo. |
| Bliain bhonnlíne | Is í seo an bhliain inar ríomhadh an BEI, agus déantar comparáid idir an dul chun cinn a dhéanfar amach anseo maidir le laghduithe astaíochtaí. |
| Bithéagsúlacht | An éagsúlacht de bheatha phlandúil agus beatha ainmhíoch ar fud an domhain nó i ngnáthóg ar leith, a meastar de ghnáth go bhfuil leibhéal ard de tábhachtach agus inmhianaithe |
| Oiriúnú aeráide | An próiseas coigeartaithe don aeráid iarbhír nó don aeráid a bhfuiltear ag súil léi agus a héifeachtaí chun dochar measartha a dhéanamh nó chun leas a bhaint as deiseanna tairbhiúla. |
| Guais aeráide | Teagmhais adhaimsire nó tubaistí nádúrtha is cúis go príomha le tosca a bhaineann leis an aeráid. Is féidir leo dochar a dhéanamh do shláinte an duine, do shlite beatha nó d'acmhainní nádúrtha. |
| Maolú aeráide | An próiseas chun athrú aeráide a laghdú, lena mbaineann sreabhadh gás ceaptha teasa isteach san atmaisféar a laghdú trí fhoinsí na ngás sin a laghdú nó trí fheabhas a chur ar na linnte a charnann agus a stórálann na gáis sin. |
| Aeráidneodracht | An smaoineamh glan-astaíochtaí nialasacha gás ceaptha teasa a bhaint amach trí na hastaíochtaí sin a chothromú ionas go mbeidh siad cothrom leis na hastaíochtaí a bhaintear as ionsú nádúrtha an phláinéid nó níos lú ná sin. Tharlódh an laghdú sin ar astaíochtaí trí ghníomhaíocht ar son na haeráide. |
| Measúnú Riosca Aeráide | Próiseas chun tionchair fhéideartha an athraithe aeráide ar earnálacha agus ar ghníomhaíochtaí éagsúla a aithint agus a mheas. |
| Crios Dícharbónaithe | Limistéar spásúil atá aitheanta ag an údarás áitiúil. Is limistéar é inar féidir le raon de bhearta maolaithe aeráide a bheith ann ag an am céanna chun dul i ngleic le fuinneamh ísealcharbóin, astaíochtaí gás ceaptha teasa agus riachtanais aeráide sa cheantar. |
| Bunaithe ar fhianaise | Cur chuige a leagann béim ar chur i bhfeidhm praiticiúil thorthaí an taighde reatha is fearr atá ar fáil. |
| Eachtraí adhaimsire | Am agus áit ina bhfuil dálaí aimsire, aeráide nó comhshaoil os cionn luach tairsí gar do na foircinn uachtaracha nó íochtaracha den raon imeachtaí stairiúla. |
| Astaíochtaí gás ceaptha teasa | Ceapann gáis ceaptha teasa (GCTanna) fuinneamh na gréine agus cuireann siad cosc ar fhuinneamh na gréine preabadh ar ais sa spás, rud a chruthaíonn an iarmhairt cheaptha teasa. Is iad na príomhastaíochtaí GCT ná gal uisce (H2O), dé-ocsaíd charbóin (CO2), meatán (CH4), ocsaíd nítriúil (N2O), hidreafluaracarbóin (HFCanna), sárfhluaracarbóin (PFCanna) agus heicseafluairíd sulfair (SF6). Méadaíonn astaíochtaí gás ceaptha teasa ó ghníomhaíochtaí an duine leis an iarmhairt ceaptha teasa, rud a chuireann leis an athrú aeráide. |
| Plean Gníomhaithe na nÚdarás Áitiúil ar son na hAeráide (LACAP) | Pleananna chun cabhrú le húdaráis áitiúla aghaidh a thabhairt ar bhealach comhtháite ar mhaolú astaíochtaí gás ceaptha teasa agus ar oiriúnú aeráide. Faoin Acht um Ghníomhú Aeráide agus um Fhorbairt Ísealcharbóin (Leasú), 2021, ceanglaítear ar gach údarás áitiúil plean gníomhaíochta aeráide an údaráis áitiúil a ullmhú dá limistéar riaracháin faoi seach. Nuair a ghlacfaidh na comhairlí áitiúla leis, beidh gach plean bailí ar feadh cúig bliana agus beidh sé faoi réir nuashonrú gach cúig bliana ar a laghad. |
Giorrúcháin
| Giorrúcháin |
Téarma |
|---|---|
|
BEI |
Fardal Astaíochtaí Bonnlíne |
|
CAP |
Plean Gníomhaithe ar son na hAeráide |
|
CARO |
An Oifig Réigiúnach um Ghníomhú ar son na hAeráide |
|
CO2 |
Dé-ocsaíd Charbóin |
|
DZ |
Crios Dícharbónaithe |
|
EU |
An tAontas Eorpach |
|
GCC |
Comhairle Chontae na Gaillimhe |
|
GHG |
Gás Ceaptha Teasa |
|
KPI |
Príomhtháscaire Feidhmíochta |
|
ktCO2e |
Cileatonna de choibhéisí dé-ocsaíde carbóin |
|
LACAP |
Plean Gníomhaithe na nÚdarás Áitiúil ar son na hAeráide |
|
SEAI |
Údarás Fuinnimh Inmharthana na hÉireann |
|
SPC |
An Coiste um Beartais Straitéiseacha |
|
UN |
Na Náisiúin Aontaithe |